İNSANIN SERÜVENİ
İnsanın dünya serüveni, şimdilik elde edilen bulgulara göre 12.000 ile 14.000 yıl arasındadır. Zaten Urfa/ Göbeklitepe’deki kazılar 12.000 yılı işaret ediyor. Bir de Hz. Adem’in dünyaya gönderilişinden sonra neslinin çoğalması ve Göbeklitepe’deki uygarlığı inşa etmesine kadar ki süreyi hesaplarsak 14 bin ile 16 bin yıl aralığına ulaşmış oluruz. Bu rakam daha da yükselir mi, mümkündür ve ihtimaldir.
İnsanoğlu dünyaya gelişinden günümüze kadar geçen bu süre zarfında devrim niteliğinde üç değişim yaşamıştır. Dördüncüsünü ise halen yaşıyoruz:
1-Avcılık ve Atıcılık Dönemi :
İnsanoğlu açlığını gidermek ve giyimini temin etmek için kalkar, okunu ve yayını alır, daldaki kuşu, taşın arkasına gizlenmiş tavşanı, dağ eteğindeki keçi ya da geyiği vurur ve ihtiyaçlarını giderirdi. Avcılık ve atıcılık böyle bir dönemdi.
2-Tarım Toplumuna Geçiş:
Bu dönemde yerleşik tarım başladı, bitki çeşitlenmesi yoluna gidildi, hayvanlar evcilleştirildi. Oldukça zor bir dönem oldu. Çünkü o güne kadar acıkınca hemen okuna ve yayına müracaat edip, vurduğu hayvanla, tabiatta serbest yetişen bitki ve meyvelerle ihtiyaçlarını karşılamaya alışmış olan insan, bu yeni dönemde ekim mevsiminde ektiği ekinini birkaç ay sonra hasat edecek, istediği her hayvanı vuramayacak, evcilleştirdiği hayvanların da çoğalmaları için onları koruyup kollayacaktı. Bu dönemde nüfus arttı, çiftçilik başladı. Toplumsal yönetim anlayışı yükselme gösterdi. Devlet kavramı gelişti.
3-Sanayi Devrimi:
Toplu üretim başladı. İhtiyaçtan fazla (arz fazlası) üretim yapıldığından tüketimi için yeni alanlar ve metotlar bulunmalıydı. Hem hammadde için hem de yeni pazarlar için yeni topraklara, yeni çalışacak insanlara, yeni pazarlar için de yeni ülkelere ihtiyaç vardı. Sömürgecilik ve kölelik bunun için ileri boyutlarda konuşuldu ve insanlara zulümler yapıldı. Bunun adına ister Kapitalizm deyin isterseniz Neo-liberalizm deyin. Bu dönemde bu çirkinlikleri işleyenlere burjuvazi dendi Aynı çirkinlikleri burjuvazi yerine devlet de yapabilirdi ve yaptı. Buna da Komünizm adı verildi. A. Smith ve K. Mark bu ekollerin kağıt üzerindeki babaları.
Bu dönemde Devlet fikri iyice şekillenmenin dışında, sanayileşen ülkeler devlet marifetiyle Amerika ve Afrika’daki yerli halkı köleleştirirken, bütün yeraltı ve yerüstü servetlerine el koydular. Demir öne çıktı, ticaret gelişti, şehirleşme arttı ve bölgeler arası ticaret hız kazandı.
4-Dijital Devrim (Yapay zeka ve 4.0 teknolojisi)
Bireyi oyun dışına atmak istiyorlar. Kimler? Küresel sermayenin yerel yanaşmaları. Mümkün mü? O dönemi yaşıyoruz. Lütfen biraz ilgi gösterelim. Yaşadığımız dönem; kan, gözyaşı, katliam, soygun ve insanın mutsuzluğu üzerine çalışıyor.
İktisat Tarihi’nin temel görevi, ekonomilerin performanslarında ve yapılarında meydana gelen önemli değişmeleri anlatmaktır. Bu anlamda;
-Toplumun siyasi yapısı, ekonomik yapısı, siyasi ve ekonomik kurumları, teknolojisi, demografik yapısı ve ideolojisi toplumdaki değişmeleri anlatır.
-Devlet kontrolünün dereceleri, kuvvetlerin ayrılığı, kuvvetlerin tek elde toplanması ile mülkiyet hakları ve güvencesi gibi konular hep bu guruba girer.
Bu gün bu konuları sadece gündeme aldık. Açılımlarına ve getirip-götürdüklerinin neler olduğuna bakacağız.
NEVZAT ÜLGER