27 Nisa 2018 Cuma günü saat 14.00’da Cuma namazı çıkışından sonra iş insanları Orhan Elgin, Celal Arslanoğlu, Prof. Dr. Vedat Tanyıldızı ve bendeniz Nevzat Ülger’den oluşan gezi ekibimiz aracımızla Çemişgezek feribotu iskelesine vardık. Bir çay içiminden sonra gemiyle Çemişgezek topraklarına geçtik.
Yirmi km.lik şahane bir tabiatın doyumsuz temaşası ile Çemişgezek ilçe merkezine giriş yapıyoruz.
Çemişgezek tarihini genel olarak 1200’lü yılların başından başlatıyor yerel gezi arkadaşlarımız Çetin Yılmaz, Sezai Akın ve Serkan Özer.
Bu arkadaşlarımızdan Çetin Yılmaz esnaf olup, halen “Cami ve İmam Hatip Okulu Yaptırma ve Yaşatma Derneği” başkanı. Çetin Yılmaz; “tanıtım eksikliğimizi ve dışarıdan gelecek konukların geceleyeceği bir yapı oluşturabilirsek Çemişgezek çok turist çeken bir yer olabilir” diyor. Çetin Yılmaz’ın halen ilçenin tamamına hitap eden bir umumi kütüphaneyi de faal tuttuğunu önemle belirtmeliyim.
Sezai Akın ilçede yerel gazeteci. İlçeyle ilgili çok güzel bir belgesel hazırlamış. Ulusal televizyonlarda yayımlanmış olan bu belgeselin dışında, İHA muhabirliği de yapmaktadır. Gezimiz boyunca bilgilerinden istifade ettik.
Serkan Özer, Yelmaniye Camii İmam-Hatibi. Bu cami Tepebaşı Mahallesi’nde olup, yapım tarihi 1404. Harput’ta medfun bulunan İmam Efendi (Osman Bedreddin Erzurimi) de burada imamlık yapmış. Serkan Özer yörenin geçmiş tarihini irfan geleneği üzerinden çok güzel anlatıyor. Caminin önünden baktığınız zaman karşı “Mırnavi” dağındaki “Derviş Hücreleri”ni (İn Delikleri’ni) görebilirsiniz.
Çemişgezek 1518 yılında Yavuz Sultan Selim zamanında Diyarbakır eyaletine bağlanır. 1568 yılında yapılan yeni bir düzenleme ile Çemişgezek Erzurum Beylerbeyliğine, 1609 yılında tekrar Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliğine bağlanır. Çemişgezek bu şekilde uzun yıllar Diyarbakır Eyaletine bağlı bir sancak olarak idare edildikten sonra 1858 yılında kazaya dönüştürülerek Harput’a bağlanır.
1925 yılında Elazığ’a bağlanan Çemişgezek, 30 Aralık 1946 tarihinde Tunceli iline bağlanmıştır. Bugün ilçeye bağlı 31 köy muhtarlığı ve 29 mezrası bulunmaktadır.
Çemişgezek muhafazakar bir yapıya sahip olup, kültürel olarak Elazığ’a benzemektedir. Nüfusu 3.000 civarında.
İlçeye girişinizde “Uzunkaya” üzerinde yapılmış olan bir dağ keçisi ile bir kınalı keklik sizi karşılar.
Tagar Çayı ilçeye büyük bir değer katıyor. Çay üzerinde bir de elektrik santrali var. Çay üzerindeki “Tagar Köprüsü”ne baktığınız zaman Mostar köprüsünü görmüş gibi olursunuz. Köprü 1986 yılında tadilat görmüş.
Süleymaniye Cami 1200 yılında yapılmış. Caminin beşyüz metre yakınında Uzun Hasan ve Bayram Baba’nın mezarları var.
“Hamidiye Medresesi” esas yapısını koruyor. Giriş kapısının iki yanında şahane taş işleme sanatını gösteren “Damlagöz” simetrik şekilleri var. Binayı sonradan dönemin Belediye Başkanı İlhan Saraçoğlu almış. Şimdi binanın ikinci katını Levent Saraçoğlu yazlık olarak kullanıyor.
Herkesi Çemişgezek’i görmeye davet ediyor burada anlattıklarımın dışındaki çok sayıdaki tarihi yapı ve tablo gibi bir tabiat. Tagar Köprüsü üzerinde durup Tagar Çayı’nın sesini dinlemeye doyum olmuyor. Hele de hemen karşı yamaçtaki dağ keçilerinin hareketlerini görmek hakikaten bir ayrıcalıktır.
NEVZAT ÜLGER