(2016 yılında) ekonomik alanda önemli bir adım olarak; “Türkiye Varlık Fonu” veya “Varlık Fonu” kuruldu. İşleyişi özel, denetlenmesi özel, amaçları özel bir kuruluş. Elbette yapılan işlemlerden ülke insanlarının bilgilendirilmesi önemlidir. Neticede devletin milletinden ziyade, milletin devleti ilkesi öne çıkarılmalıdır. Son zamanlarda Akkuyu Nükleer Santrali hariç, adeta duyulmaz oldu.

         Atatürk Barajı ve benzeri büyük yatırımlar geçmişte böyle bir anlayışın sonucunda kolayca ve yerli elemanlarca yapılabilmişti. Yeni hedef; “devlete ait çeşitli fon ve gelirlerden belirli bir yüzde alınarak ilgili varlık fonu kaynaklarının oluşturulması.  Zaman içerisinde kendi kaynaklarını meydana getirecek bir yapıya sahip olması öngörülen fonun Türkiye’de mega yatırımların finansmanını sağlamanın yanı sıra bankacılık sisteminin finans sektöründeki hakim rolünü de azaltması bekleniyor.  Fonun ayrıca finansal stres ortamında piyasalarda dengeleyici/stabilize edici bir görev üstlenmesi de öngörülüyor.

         Gelişmiş kabul edilen G-20 devletleri arasında “Varlık Fonu” kuruluşu olmayan ülke yoktur.

          Fonun kurulmasıyla amaçlanan hedefler arasında sermaye piyasalarının büyüme ve derinleşmesinin hızlandırılması, İslami finansman varlıklarının kullanımının yaygınlaştırılması, ek istihdam, savunma, havacılık ve yazılım gibi teknoloji yoğun stratejik sektörlerdeki yerli şirketlerin sermaye ve proje bazında desteklenmesi ile küresel oyuncu olmalarının sağlanmasıdır. Nükleer santral gibi altyapı projelerine kamu kesimi borcu arttırılmadan finansman sağlanması, arz güvenliğini sağlamak üzere Türkiye için önem taşıyan doğal gaz ve petrol gibi yurt dışındaki stratejik sektörlere yasal ve bürokratik kısıtlamalara bağlı olmadan doğrudan yatırım yapılabilmesi” yer alıyor.

        “Türkiye yeni dönemde büyük altyapı yatırımları ve projelerin finansmanında kısır döngüyü, dışarıya bağımlılığı azaltmak ve daha yüksek oranlarda büyümek için “Türkiye Varlık Fonu”nu kurdu.”

         Varlık Fonu, birçok ülkede kısır döngüyü ortadan kaldıran bir görev üstleniyor. Bu fonlara sahip ülkelerin ekonomik kalkınmada da önemli bir konuma geldiğini görüyoruz. Dolayısıyla, Türkiye’de Varlık Fonunun kurulması ve etkin işlemesi şartıyla, kendisi için belirlediği 2023, 2053 ve 2071 hedeflerine ulaşımı açısından önemli bir işlevi olacaktır. Elbette kullanılabilecek enstrümanları kullanmaya ne kadar mahir ve istekli olmamız da önemidir.

         Bu gün İslami finansın merkezi maalesef halen Londra. İstanbul Finans Merkezi’ni bu bölgede önemli bir merkez haline getirmek için yeni araçlara ihtiyaç var. Varlık Fonu’nun kullanacağı finansal araçlar başta da İslami finans araçları bu açıdan önemli olacaktır.
         Tabii bir de enerji konusu var. İhtiyacımız olan enerjinin büyük bir kısmını dışarıdan alıyoruz. Enerji için ödenen ithalat faturasının yüksekliği sır değil. Bütçenin büyük bir kısmını enerji faturasına ayırıyoruz.        

         Bugün Akkuyu nükleer santralinin faturası ise 22 milyar dolar. Yani, ödediğimiz enerji faturasıyla her yıl iki ya da üç Akkuyu santrali yapılabilirdi.  Varlık Fonu’yla başta da doğalgaz, yenilenebilir enerji ve nükleer santral gibi önemli projelerin gerçekleşmesi ile hem enerjide dışarıya bağımlılığı azaltacak, hem de yapılacak tasarruflarla büyük enerji projeleri tamamlanmış olacaktır.
          Yeni ekonomi hikâyesinde finansman ihtiyacını sağlamak, içerden veya dışarıdan gelebilecek olası risklere karşı kırılgan yapıyı güçlendirmek, yabancı fon sahiplerinin ülke ekonomisinde istedikleri gibi at koşturmasını engellemek için Türkiye Varlık Fonu’yla elde edilecek kazanımlar çok açık. Elbette imkanları işletecek ellerin düzgün ve mahir olması oldukça önemlidir zannederim.                                                                                                                                                   NEVZAT ÜLGER