USLU ÇÖMLEKÇİLİK
Bundan 60 yıl önce Sivrice ilçemizin “Uslu Köyü” ahalisinden bir gurup, kendi köylerinde yaptıkları çanak-çömlekleri katırlarla Elazığ merkezine, keza Diyarbakır, Urfa ve Mardin’e götürerek satar, para kazanır ve o günün şartlarında önemli bir üreticilik örneği de verirlerdi.
Şimdi yine o Uslu köyü mensuplarından bir gurup güçlerini birleştirerek Elazığ Organize Sanayi Bölgesi’nde “Uslu Çömlekçilik-Elizi Çömlekleri” adı altında bir tesis kurmuşlar. Tesis 12.000 metrekare açık ve 5.200 metrekare kapalı bir alan üzerine kurulmuş. Tesisin sevk ve idaresini ortaklardan Ali Ersoy yapıyor. Tabi bu girişim nostaljik bir hareket olmaktan çok, arz-talep kanunu içerisinde faaliyet gösteriyor.
Hammaddesi yine Uslu köyünden. Toprak geliyor. Özel bir değirmende oldukça sulu bir hale getiriliyor. Bir siloda iyice karıştırılıyor. Filtre preslerde suyu iyice süzülerek krema haline getiriliyor. Çamurun bir süre dinlenmesinden sonra çamur kazanında tekrar karılıyor. Vakumlama ünitesinde vakumlanan çamurda artık su ve hava kabarcığı kalmamıştır. Bu aşamada pres makinelerinde ve ustaların ellerinde istenilen şekiller verilerek fırında pişiriliyor. Öyle ki çömlekler 1200 santigrat dereceye kadar ısıya dayanıklı hale geliyor.
Güveç de yapılıyor cezve de. Testi de yapılıyor çaydanlık da. Toprağın gözenekleri sayesinde toprak güveçlerin tadı daha bir başka. Burada yapılan cezvede yapılan kahvenin daha köpüklü ve aromalı olduğu raporlarla kanıtlanmış.
Elizi Çömlekleri 1200 yıllık çömlek kültürümüzü, modern şartlara ve sağlık koşullarına uygun olarak günümüze taşıyor.
Tesis bir yönü ile kaybolmaya yüz tutmuş mesleklerden biri olan çömlekçiliği yaşatmayı hedeflerken, diğer taraftan değerli ustalara istihdam alanı açıyor. Ayrıca yeni ustaların da adeta yetişme atölyeleri.
Çömlekçilik ülkemizde en fazla Eskişehir, Nevşehir/Avanos, İzmir/Menemen ve Bursa/Kemalpaşa’da yapılmaktadır. Ancak yapılan analizlere göre Uslu toprağından yapılan çömleklerin ayrı bir kalitesinin ve bu çömlekler üzerinden pişirilen yiyecek ve içeceklerin de tadının bir başka olduğu görülmüştür.
Uslu Çömlekçilik kurucularını Ali Ersoy’un şahsında tebrik ederim. Bol kazançlar temenni ediyorum.
NEVZAT ÜLGER